Siyah sarımsak ne işe yarar?
Siyah sarımsak (Allium sativum L.), yaklaşık 70 santigrat derece sabit sıcaklıkta ve %80 ila %90 nem kullanılarak kontrollü şekilde fermente sürecinden geçmiş taze çiğ sarımsaktır. Maillard reaksiyonu adı verilen ve haftalarca süren süreçte, çiğ sarımsağın yoğun kokusundan ve keskin tadından sorumlu olan kükürt bileşikleri parçalanır. Bunun yerine, sarımsağa koyu rengini ve kadifemsi dokusunu veren melanoidinler üretilir. Sarımsak dişleri belirgin bir kahverengimsi siyah renge dönüşür. Sarımsak daha yumuşak, daha çiğnenebilir ve daha tatlı hale gelir.
Siyah sarımsak, kan şekeri seviyelerini düzenlemeye ve kolesterolü düşürmeye yardımcı olmak gibi normal sarımsakla benzer sağlık yararlarına sahiptir. Ayrıca, siyah sarımsağın kanserle savaşmaya, iltihabı azaltmaya ve bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olabileceği bulunmuştur.
Siyah sarımsağın normal sarımsaktan farkı nedir?
Siyah sarımsak, normal beyaz sarımsağın fermente olmuş halidir. Fermantasyon, maya veya bakteri gibi mikropların gıdanın özelliklerini değiştirmek için kontrollü kullanımını içerir. Fermantasyon süreci sarımsağın dokusunu, lezzetini, kokusunu ve rengini değiştirir. Yumuşak, yapışkan ve çiğnenebilir hale gelir. Tadı da daha yumuşaktır. Normal sarımsaktan daha az allisin (kükürtlü bir bileşik) içerdiğinden, siyah sarımsak güçlü bir kokuya sahip değildir. Ayrıca, çiğ sarımsak yediğinizde oluşan sarımsak kokusuna neden olmaz.
Siyah sarımsak nasıl tüketilmeli?
Genel sağlık durumunuza bağlı olarak, günde bir ila üç diş siyah sarımsak tüketilmesi önerilir. Bu, kişiden kişiye değişebilir. Ancak, belirli bir miktar tüketilmemelidir.
Siyah sarımsağı şu şekillerde tüketilebilir;
- Siyah sarımsak daha tatlı bir tada sahip olduğundan çiğ olarak da tüketilebilir.
- Pizza, makarna ve salata gibi çeşitli yemeklerin üzerine sos olarak kullanılır.
- Tereyağı veya sirke ile karıştırılıp biftek veya salatalara baharat olarak kullanılabilir.
- Lezzetli ezmeler ve soslar yapmak için tereyağına ve zeytinyağına eklenebilir.
- Siyah sarımsak ezilerek sandviç sosu olarak ekmeğe sürülebilir.
Siyah sarımsağın faydaları nelerdir?
Siyah sarımsak tüketmenin kolesterol ve kan basıncı gibi kalp hastalığı risk faktörlerini iyileştirmek de dâhil olmak üzere sağlığa birçok fayda sağlayabileceğini gösteriyor.
Siyah sarımsağın faydalarından bazıları şunlardır:
Bağışıklığı artırır
Siyah sarımsaktaki antioksidanlar iltihabı azaltarak bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Antioksidanlar, hücre hasarına yol açan serbest radikallerin neden olduğu oksidatif stresi önler. Sağlıklı bir bağışıklık sistemi, vücudun enfeksiyonlarla ve bakterilerle daha etkili bir şekilde savaşabilmesi anlamına gelir.
Kalp sağlığını korur
Siyah sarımsak normal sarımsak gibi iltihabı azaltmaya ve kalp ve atardamarlardaki kan akışını iyileştirmeye destek olabilir. Siyah sarımsak ayrıca "kötü" kolesterol ve trigliserit seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir ve böylelikle kalp hastalığı riskini azaltır.
Bazı kanser türlerine karşı savaşır
Siyah sarımsağın antioksidan özellikleri kansere karşı savaşmaya yardımcı olabilir. Bazı araştırmalarda, siyah sarımsak özütü kolon kanseri, meme kanseri, mide kanseri ve lösemi dahil olmak üzere çeşitli kanser hücrelerinin büyümesini azaltmaya yardımcı olmuştur.
Kan şekeri kontrolü
Normal sarımsak gibi siyah sarımsak da kan şekeri seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olabilir. Kan şekerini kontrol altında tutmak diyabet ve böbrek sorunları gibi ciddi sağlık sorunlarını önleyebilir. Siyah sarımsaktaki antioksidanlar ayrıca diyabetle ilişkili komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.
Beyin rahatsızlıklarını önler
Siyah sarımsak, beyin ve sinir sistemindeki iltihabı azaltarak Alzheimer ve Parkinson gibi rahatsızlıkların önlenmesine yardımcı olabilir. İltihaplanmanın hafıza kaybına ve diğer bilişsel sorunlara katkıda bulunduğu düşünülmektedir.
Kan basıncını düşürebilir
İnsanlar üzerinde yapılan birkaç çalışma sarımsağın hipertansiyonu (yüksek tansiyon) olan kişilerde kan basıncını düşürebileceğini göstermiştir.
Ağır metalleri vücuttan atar
Sarımsakta bulunan kükürt bileşiklerinin, yüksek dozlarda alındığında ağır metal toksisitesinden kaynaklanan organ hasarlarına karşı koruma sağladığı gösterilmiştir.
Libidoyu artırır
Bazı kültürlerde erkeklerde cinsel isteği artırmak için hem beyaz hem de siyah sarımsak kullanılır. Sarımsaktaki antioksidanlar kan akışını, enerji seviyelerini ve cinsel aktivite için önemli olan diğer unsurları etkileyebilir.
Siyah sarımsağın saça faydaları nelerdir?
Siyah sarımsağın benzersiz bileşimi ve özellikleri saç sağlığına önemli faydalar sağlar. İşte o faydalardan bazıları:
Saç dökülmesini önler
Siyah sarımsak, kan dolaşımını iyileştirdiği bilinen bir bileşik olan allisin içerir. Saç derisine uygulandığında saç köklerini uyarır, bu da saç büyümesini destekler ve saç dökülmesini önler.
Saçların daha güçlü olmasına yardımcı olur
Siyah sarımsakta bulunan antioksidanlar saç köklerini serbest radikallerden korumaya yardımcı olur. Bu, saçlarda daha az kırılma ve uç kırılması olan daha sağlıklı saçlara yol açabilir.
Kepek ve tahrişi önler
Siyah sarımsak, saç derisini besleyen ve sağlıklı ve dengeli kalmasına yardımcı olan vitaminler ve mineraller içerir. Sağlıklı bir saç derisi saç büyümesini destekler ve kepek ve saç derisi tahrişini önlemeye yardımcı olur.
Pürüzsüz ve daha parlak saçlar
Siyah sarımsaklı saç ürünlerinin düzenli kullanımı, saça parlaklık ve ışıltı katarak saçın görünümünü iyileştirebilir. Besleyici özellikleri saç kütikülünü yumuşatarak, daha pürüzsüz, daha parlak hale gelmesini sağlar.
Nem kaybını ve elektriklenmeyi önler
Siyah sarımsak yağı kuru, kırılgan saçları nemlendirebilir, yumuşaklığını ve esnekliğini geri kazandırabilir. Nemin saç şaftına hapsedilmesine yardımcı olarak nem kaybını ve elektriklenmeyi önler.
Kafa derisini rahatlatır
Siyah sarımsağın iltihap giderici özellikleri, kafa derisi tahrişini yatıştırmaya ve kızarıklığı ve kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Hassas veya tahriş olmuş kafa derisine sahip olanlar, siyah sarımsak katılmış ürünleri kullanarak rahatlama sağlayabilir.
Saçın genel sağlığını iyileştirir
Siyah sarımsakta bulunan doğal antibakteriyel özellikler, kafa derisi enfeksiyonlarına karşı mücadelede yardımcı olabilir ve sağlıklı bir kafa derisini destekleyebilir. Bu, folikülit ve kafa derisi aknesi gibi sorunları önlemeye yardımcı olabilirken aynı zamanda saçın genel sağlığını da iyileştirebilir.
Siyah sarımsağın zararları nelerdir?
Siyah sarımsak da dâhil olmak üzere normal miktarlarda tüketildiğinde çoğu insan için güvenlidir ve büyük sağlık riskleri taşımaz. Bununla birlikte, siyah sarımsak sarımsağa alerjisi olan kişiler için güvenli değildir. Siyah sarımsağı aşırı tüketmek kötü nefes, vücut kokusu, mide bulantısı, kusma ve gaz gibi semptomlara da yol açabilir. Ayrıca, sarımsağın kan inceltici özelliklerinden dolayı, kan inceltici ilaçlar kullanan kişiler ve kan pıhtılaşma bozuklukları olan kişiler için güvenli olmayabilir. Hamileleler ve emziren anneler için, yüksek miktarda siyah sarımsak tüketmeden önce doktorlarına danışmaları gerekir. Son olarak, uygunsuz şekilde fermente edilen siyah sarımsak, Clostridium botulinum (C. botulinum) sporlarının gelişmesine yol açabilir. C. botulinum sporları, yutulduğunda sağlığa zarar verebilecek tehlikeli toksinler üretir.
